Za pracę należy się wynagrodzenie. Osoby pracujące na etacie często zastanawiają się ile zarobków jest im potrącanych z tytułu podatków i innych opłat wchodzących w skład wynagrodzenia brutto.
Często pracownicy snują czarne teorie na temat tego, ile tak naprawdę jest im z poborów potrącane, bo nie mają wiedzy, na co i w jakim procencie jest im odprowadzane. Dochody netto można w łatwy sposób policzyć samemu, choć poświęcając chwilę wolnego czasu, można również skorzystać z gotowych kalkulatorów zarobków netto/brutto dostępnych w internecie.
Na początek warto wiedzieć, co to jest wartość netto wynagrodzenia
Mianowicie jest to wypłata, którą pracownik otrzymuje potocznie mówiąc „do ręki”, po potrąceniu wszystkich możliwych obciążeń. Odwrotnością są pobory brutto, a więc zawierające w sobie składki ZUS i podatki. Przy okazji warto również wspomnieć, że pracodawca oprócz opłacanego pracownikowi wynagrodzenia ponosi w związku z tym inne koszty.
Jak obliczyć pensję netto, wiedząc jaką kwotę brutto otrzymujemy na wynagrodzenie za pracę? Na odtrącone koszty wlicza się zaliczkę na PIT oraz koszty ZUS takie jak: ubezpieczenie zdrowotne, ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie rentowe i ubezpieczenie emerytalne.
Procentowo koszty odtrącone od kwoty pensji brutto wyglądają następująco: zaliczka na PIT to 6,12% z wynagrodzenia brutto, ubezpieczenie zdrowotne 7,77%, ubezpieczenie chorobowe 2,45%, ubezpieczenie rentowe 1,5%, ubezpieczenie emerytalne 9,76%. Jak ławo policzyć, wszelkie składki wyżej wymienione to prawie 30 procent całego wynagrodzenia, a dokładnie 28,6%. 72,4% pensji brutto trafia do kieszeni pracownika.
Można polemizować, czy prawie 1/3 odtrąceń to dużo, czy mało. Na pewno to kwota znaczna, biorąc pod uwagę zarobki w Polsce. Jeśli dodatkowo weźmie się pod uwagę jak w naszym kraju działa służba zdrowia, czy jak na co dzień funkcjonuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, na które to instytucje każdy pracujący Polak oddaje z każdymi swoimi poborami niemałą kwotę, to można mieć wątpliwości co do zasadności tak dużego procentu wszystkich składek.
Może zdarzyć się tak, że pracownikowi będą pobierane również inne opłaty z tytułu wynagrodzenia. Pomijając już sprawy alimentacyjne, czy windykacje, od poborów brutto może być również odtrącana w zależności od miejsca zatrudnienia i indywidualnych preferencji pracownika składka członkowska w związkach zawodowych, składka na wszelkiego rodzaju ubezpieczenia indywidualne, czy na przykład składka na poczet zakładowej kasy zapomogowo-pożyczkowej. W tym przypadku jednak przystąpienie i zgoda na odtrącanie składek jest indywidualną sprawą pracownika i nie ma on obowiązku zgadzać się na ich opłacanie.
Całkiem inaczej aniżeli w przypadku umowy o pracę mają się składki na mocy umowy zlecenia, czy umowy o dzieło. W tym pierwszym przypadku pracownik zatrudniony na umowę zlecenie otrzyma do ręki aż 84,35% swojego wynagrodzenia brutto. Dzieje się tak dlatego, że w tym przypadku odtrącane są jedynie koszty zaliczki na PIT – 6,65% oraz ubezpieczenie chorobowe – 9%.
Umowa o dzieło natomiast charakteryzuje się tym, że nie są od niej odprowadzane żadne składki na ZUS, a jedynie zaliczka na podatek, ale już w wysokości 14,41%, co daje pracownikowi 85,59% wynagrodzenia brutto na rękę. W przypadku umowy zlecenie, jak i umowy o dzieło należy podkreślić, że istnieją w Polsce dwie stawki kosztów uzyskania przychodu: 20% i 50%.
Jak widać z powyższego, pytanie, jak obliczyć pensję netto nie jest wcale tak trudne w odpowiedzi. Wystarczy chwila, by dowiedzieć się ile tak naprawdę zarabiamy.
Biorąc pod uwagę fakt, że obecnie w naszym kraju minimalne wynagrodzenie wynosi 2100 złotych, pracownik zatrudniony na takich warunkach miesięcznie zarobi „na czysto” zaledwie 1530 złotych. Nie jest to dużo, dlatego rząd systematycznie zwiększa płacę minimalną. Od 1 stycznia 2019 roku będzie ona wynosić 2250, a więc wynagrodzenie netto wzrośnie odpowiednio do kwoty 1633,78 złotych. To podwyżka o ponad sto złotych, więc będzie ona odczuwalna w przeciętnym domowym budżecie.
Wielu ludzi zatrudnionych na minimalnej stawce, stara się dorobić do pensji
Dobrą okazją jest prowadzenie nierejestrowanej działalności gospodarczej, dzięki której do zarobku do tysiąca złotych nie trzeba odprowadzać składek. Ta opcja jest ratunkiem dla wielu etatowych pracowników, bowiem mając komfort pracy na etacie, ale przy mało satysfakcjonujących zarobkach mogą spokojnie podreperować swój budżet o kilkaset złotych, co przy zarobkach rzędu półtora tysiąca jest kwotą znaczną.
